ամուսին

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian ամուսին (amusin)

Pronunciation

  • (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /amuˈsin/ [ɑmuˈsin] invalid IPA characters (//[])
  • (Western Armenian, standard) IPA(key): /amuˈsin/ [ɑmuˈsin] invalid IPA characters (//[])
  • (file)

Noun

ամուսին • (amusin)

  1. husband
  2. spouse (husband or wife)
  3. life partner

Declension

Synonyms

Old Armenian

Etymology

Inherited from Proto-Indo-European *sm̥-h₁ewk-eno/eh₂- (one whose habitation, habits (or the like) is together with (somebody else)), from *sem- (together) and *h₁ewk- (be accustomed, learn), whence ուսանիմ (usanim).[1][2][3][4][5][6][7][8] By surface analysis, ամ- (am-) + ուսանիմ (usanim) + -ին (-in). Among the cognates compare especially Sanskrit समोकस् (sám-okas, dwelling together, closely united with), ओकस् (okás, homestead, house) and possibly Latin uxor.

Had also been compared to Persian آموسنی (āmūsnī, co-wife),[9][10][11][12][13] but Ačaṙean considers the similarity to be accidental due to the difference in meaning.[3]

Noun

ամուսին • (amusin)

  1. consort, spouse (husband or wife)
    • 5th century, Eznik Kołbacʿi, Ełc ałandocʿ [Refutation of the Sects] :
      Զի առնիցէ անդ զԱդամ եւ զամուսինն նորա
      Zi aṙnicʻē and zAdam ew zamusinn nora

Declension

Adjective

ամուսին • (amusin)

  1. married
    • 5th century, Bible, Joel 1.8:
      Ողբա առ իս իբրեւ զհարսն քրձազգած ի վերայ առն իւրոյ ամուսնոյ։
      Ołba aṙ is ibrew zharsn kʻrjazgac i veray aṙn iwroy amusnoy.
      Lament like a virgin girded with sackcloth for the husband of her youth.
  2. (rare) coeternal, of the same age

Declension

Derived terms

  • ամուսնաբար (amusnabar)
  • ամուսնական (amusnakan)
  • ամուսնակից (amusnakicʻ)
  • ամուսնանամ (amusnanam)
  • ամուսնասէր (amusnasēr)
  • ամուսնացուցանեմ (amusnacʻucʻanem)
  • ամուսնաւոր (amusnawor)
  • ամուսնաւորեմ (amusnaworem)
  • ամուսնաւորութիւն (amusnaworutʻiwn)
  • ամուսնութիւն (amusnutʻiwn)
  • ամուսնութիւնընկալ (amusnutʻiwnənkal)
  • անամուսնական (anamusnakan)
  • անամուսնացեալ (anamusnacʻeal)
  • անամուսնութիւն (anamusnutʻiwn)
  • աստուածամուսնութիւն (astuacamusnutʻiwn)
  • բազմամուսին (bazmamusin)
  • բազմամուսնութիւն (bazmamusnutʻiwn)
  • վաղամուսնիք (vałamusnikʻ)

Descendants

  • Armenian: ամուսին (amusin) (learned)

References

  1. Bugge, Sophus (1897) Lykische Studien I (in German), Christiania: Jacob Dybwad, page 56
  2. Ernout, Alfred, Meillet, Antoine (1985) “uxor”, in Dictionnaire étymologique de la langue latine: histoire des mots (in French), 4th edition, with additions and corrections of Jacques André, Paris: Klincksieck, published 2001, pages 758–759
  3. Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “ամուսին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 160–161
  4. Solta, G. R. (1960) Die Stellung des Armenischen im Kreise der indogermanischen Sprachen (Studien zur armenischen Geschichte; 9) (in German), Vienna: Mekhitarist Press, pages 403–405
  5. Normier, Rudolf (1980) “Nochmals zu *sor-”, in Indogermanische Forschungen (in German), volume 85, →DOI, pages 65–66
  6. Klingenschmitt, Gert (1982) Das altarmenische Verbum (in German), Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, page 122
  7. Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 466
  8. Pinault, Georges-Jean (2013) “The Lady (Almost) Vanishes”, in Adam I. Cooper et al., editors, Multi Nominis Grammaticus: A Festschrift for Alan J. Nussbaum, Ann Arbor: Beech Stave Press, page 249 of 240–254
  9. Lagarde, Paul de (1868) Beitraege zur baktrischen Lexikographie (in German), Leipzig: B. G. Teubner, page 14
  10. Patkanov, K. P. (1882) Материалы для армянского словаря [Materials for the Armenian dictionary] (in Russian), volume I, Saint Petersburg: Academy Press, page 7
  11. Hiwnkʻearpēyēntean, Yovhannēs (1894) “ամուսին”, in Stugabanakan baṙaran hayocʻ lezui [Etymological Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Constantinople: G. Paġtatlean Press, page 308a
  12. Tʻireakʻean, Yarutʻiwn (1892) “Lezuakʻnnakan [Linguistic Examination]”, in Patker ašxarhik grakanutʻean : Arewmtean hayocʻ i verǰ koys ŽTʻ daru : Masn A (in Armenian), Constantinople: G. Paġtatlean, page 192 of 182–209
  13. Tʻireakʻean, Yarutʻiwn (1914) “ամուսին”, in Ariahay baṙaran : Norog tesutʻeambkʻ ew yaweluacovkʻ [Armeno-Aryan Dictionary] (in Armenian), Vienna: Mekhitarist Press, page 25

Further reading

  • Awgerean, Mkrtičʻ, Čēlalean, Grigor (1865) “ամուսին”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 30a
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “ամուսին”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 72a
  • J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “ամուսին”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 45b
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “ամուսին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 17a
  • Xačʻatryan, Lalik (2003) “ամուսին”, in Grabari bacʻatrakan baṙaran (Jewabanoren tararžekʻ baṙer) [Explanatory Dictionary of Old Armenian (Morphologically Polysemantic Words)] (in Armenian), Yerevan: Zangak-97, →ISBN, page 22
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.