յեռում
Old Armenian
Alternative forms
- յեռեմ (yeṙem) — post-Classical
Etymology
From յ- (y-, “in”) + Proto-Indo-European *ser-s-, from the root *ser- (“to bind, connect”). For the prefix compare Ancient Greek ἐν-είρω (en-eírō), Latin Latin in-sero.
Verb
յեռում • (yeṙum) (aorist indicative յեռի)
- (transitive) to fasten together in rows, to connect, to join, to link, to concatenate, to tie, to attach
- յեռուլ ընդ պատուհանն ― yeṙul ənd patuhann ― to loll out of window
- յեռուլ առ եղբայր իւր ― yeṙul aṙ ełbayr iwr ― to visit one's brother, to pay him a visit
- (transitive) to set, to mount, to enchase, to stud; to fit in, to mortise
- յեռուլ ընդ պատուհանն ― yeṙul ənd patuhann ― to loll out of window
- (transitive) to insert, to interpolate, to intercalate
- (transitive) to compose, to weave, to entwine
- յեռուլ զբան ― yeṙul zban ― to say, speak, tell
Conjugation
active
| infinitive | յեռուլ (yeṙul) | participle | յեռեալ (yeṙeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | յեռ- (yeṙ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | յեռում (yeṙum) | յեռուս (yeṙus) | յեռու (yeṙu) | յեռումք (yeṙumkʻ) | յեռուք (yeṙukʻ) | յեռուն (yeṙun) | |
| imperfect | յեռուի (yeṙui) | յեռուիր (yeṙuir) | յեռոյր (yeṙoyr) | յեռուաք (yeṙuakʻ) | յեռուիք (yeṙuikʻ) | յեռուին (yeṙuin) | |
| aorist | յեռի (yeṙi) | յեռեր (yeṙer) | յեռ (yeṙ) | յեռաք (yeṙakʻ) | յեռէք, յեռիք (yeṙēkʻ, yeṙikʻ) | յեռին (yeṙin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | յեռուցում (yeṙucʻum) | յեռուցուս (yeṙucʻus) | յեռուցու (yeṙucʻu) | յեռուցումք (yeṙucʻumkʻ) | յեռուցուք (yeṙucʻukʻ) | յեռուցուն (yeṙucʻun) | |
| aorist | յեռից (yeṙicʻ) | յեռցես (yeṙcʻes) | յեռցէ (yeṙcʻē) | յեռցուք (yeṙcʻukʻ) | յեռջիք (yeṙǰikʻ) | յեռցեն (yeṙcʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | յե՛ռ (yéṙ) | — | — | յեռէ՛ք (yeṙḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | յեռջի՛ր (yeṙǰír) | — | — | յեռջի՛ք (yeṙǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ յեռուր (mí yeṙur) | — | — | մի՛ յեռուք (mí yeṙukʻ) | — | |
mediopassive
| infinitive | յեռուլ (yeṙul) | participle | յեռեալ (yeṙeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | յեռ- (yeṙ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | յեռում (yeṙum) | յեռուս (yeṙus) | յեռու (yeṙu) | յեռումք (yeṙumkʻ) | յեռուք (yeṙukʻ) | յեռուն (yeṙun) | |
| imperfect | յեռուի (yeṙui) | յեռուիր (yeṙuir) | յեռոյր (yeṙoyr) | յեռուաք (yeṙuakʻ) | յեռուիք (yeṙuikʻ) | յեռուին (yeṙuin) | |
| aorist | յեռայ (yeṙay) | յեռար (yeṙar) | յեռաւ (yeṙaw) | յեռաք (yeṙakʻ) | յեռայք (yeṙaykʻ) | յեռան (yeṙan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | յեռուցում (yeṙucʻum) | յեռուցուս (yeṙucʻus) | յեռուցու (yeṙucʻu) | յեռուցումք (yeṙucʻumkʻ) | յեռուցուք (yeṙucʻukʻ) | յեռուցուն (yeṙucʻun) | |
| aorist | յեռայց (yeṙaycʻ) | յեռցիս (yeṙcʻis) | յեռցի (yeṙcʻi) | յեռցուք (yeṙcʻukʻ) | յեռջիք (yeṙǰikʻ) | յեռցին (yeṙcʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | յեռի՛ր (yeṙír) | — | — | յեռարո՛ւք (yeṙarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | յեռջի՛ր (yeṙǰír) | — | — | յեռջի՛ք (yeṙǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ յեռուր (mí yeṙur) | — | — | մի՛ յեռուք (mí yeṙukʻ) | — | |
Derived terms
- ականայեռ (akanayeṙ)
- մարգարտայեռ (margartayeṙ)
- յեռ (yeṙ)
- յեռումն (yeṙumn)
Descendants
- → Armenian: հեռել (heṙel) (learned)
References
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “յեռում”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “յեռում”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “յեռ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 506
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.