ئاچا
Uyghur
Etymology
From Proto-Turkic *ăča / *ĕče "mother; elder sister; older woman".
Compare with Kyrgyz эже (eje, “elder sister; a way to address an older woman”), Southern Altai эје (eǰe, “elder sister; a way to address an older woman”), Uzbek ocha (“grandmother”),
Pronunciation
- IPA(key): /ʔɑt͡ʃɑ/
Noun
ئاچا • (acha) (plural ئاچىلار (achilar))
- elder sister
- (honorific) term of address for an older female person
Declension
| impersonal | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nominative | ئاچا (acha) | ئاچىلار (achilar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىنىڭ (achining) | ئاچىلارنىڭ (achilarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىنى (achini) | ئاچىلارنى (achilarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىغا (achigha) | ئاچىلارغا (achilargha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىدا (achida) | ئاچىلاردا (achilarda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىدىن (achidin) | ئاچىلاردىن (achilardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىدىكى (achidiki) | ئاچىلاردىكى (achilardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىغىچە (achighiche) | ئاچىلارغىچە (achilarghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىدەك (achidek) | ئاچىلاردەك (achilardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىچىلىك (achichilik) or ئاچىچە (achiche) | ئاچىلارچىلىك (achilarchilik) or ئاچىلارچە (achilarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىنىڭكى (achiningki) | ئاچىلارنىڭكى (achilarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1st person singular (my) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچام (acham) | ئاچىلىرىم (achilirim) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچامنىڭ (achamning) | ئاچىلىرىمنىڭ (achilirimning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچامنى (achamni) | ئاچىلىرىمنى (achilirimni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچامغا (achamgha) | ئاچىلىرىمغا (achilirimgha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچامدا (achamda) | ئاچىلىرىمدا (achilirimda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچامدىن (achamdin) | ئاچىلىرىمدىن (achilirimdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچامدىكى (achamdiki) | ئاچىلىرىمدىكى (achilirimdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچامغىچە (achamghiche) | ئاچىلىرىمغىچە (achilirimghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچامدەك (achamdek) | ئاچىلىرىمدەك (achilirimdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچامچىلىك (achamchilik) or ئاچامچە (achamche) | ئاچىلىرىمچىلىك (achilirimchilik) or ئاچىلىرىمچە (achilirimche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچامنىڭكى (achamningki) | ئاچىلىرىمنىڭكى (achilirimningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1st person plural (our) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچىمىز (achimiz) | ئاچىلىرىمىز (achilirimiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىمىزنىڭ (achimizning) | ئاچىلىرىمىزنىڭ (achilirimizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىمىزنى (achimizni) | ئاچىلىرىمىزنى (achilirimizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىمىزغا (achimizgha) | ئاچىلىرىمىزغا (achilirimizgha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىمىزدا (achimizda) | ئاچىلىرىمىزدا (achilirimizda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىمىزدىن (achimizdin) | ئاچىلىرىمىزدىن (achilirimizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىمىزدىكى (achimizdiki) | ئاچىلىرىمىزدىكى (achilirimizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىمىزغىچە (achimizghiche) | ئاچىلىرىمىزغىچە (achilirimizghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىمىزدەك (achimizdek) | ئاچىلىرىمىزدەك (achilirimizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىمىزچىلىك (achimizchilik) or ئاچىمىزچە (achimizche) | ئاچىلىرىمىزچىلىك (achilirimizchilik) or ئاچىلىرىمىزچە (achilirimizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىمىزنىڭكى (achimizningki) | ئاچىلىرىمىزنىڭكى (achilirimizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2ndperson singular ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچاڭ (achang) | ئاچىلىرىڭ (achiliring) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچاڭنىڭ (achangning) | ئاچىلىرىڭنىڭ (achiliringning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچاڭنى (achangni) | ئاچىلىرىڭنى (achiliringni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچاڭغا (achanggha) | ئاچىلىرىڭغا (achiliringgha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچاڭدا (achangda) | ئاچىلىرىڭدا (achiliringda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچاڭدىن (achangdin) | ئاچىلىرىڭدىن (achiliringdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچاڭدىكى (achangdiki) | ئاچىلىرىڭدىكى (achiliringdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچاڭغىچە (achangghiche) | ئاچىلىرىڭغىچە (achiliringghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچاڭدەك (achangdek) | ئاچىلىرىڭدەك (achiliringdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچاڭچىلىك (achangchilik) or ئاچاڭچە (achangche) | ئاچىلىرىڭچىلىك (achiliringchilik) or ئاچىلىرىڭچە (achiliringche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچاڭنىڭكى (achangningki) | ئاچىلىرىڭنىڭكى (achiliringningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2ndperson plural ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچاڭلار (achanglar) | ئاچىلىرىڭلار (achiliringlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچاڭلارنىڭ (achanglarning) | ئاچىلىرىڭلارنىڭ (achiliringlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچاڭلارنى (achanglarni) | ئاچىلىرىڭلارنى (achiliringlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچاڭلارغا (achanglargha) | ئاچىلىرىڭلارغا (achiliringlargha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچاڭلاردا (achanglarda) | ئاچىلىرىڭلاردا (achiliringlarda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچاڭلاردىن (achanglardin) | ئاچىلىرىڭلاردىن (achiliringlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچاڭلاردىكى (achanglardiki) | ئاچىلىرىڭلاردىكى (achiliringlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچاڭلارغىچە (achanglarghiche) | ئاچىلىرىڭلارغىچە (achiliringlarghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچاڭلاردەك (achanglardek) | ئاچىلىرىڭلاردەك (achiliringlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچاڭلارچىلىك (achanglarchilik) or ئاچاڭلارچە (achanglarche) | ئاچىلىرىڭلارچىلىك (achiliringlarchilik) or ئاچىلىرىڭلارچە (achiliringlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچاڭلارنىڭكى (achanglarningki) | ئاچىلىرىڭلارنىڭكى (achiliringlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2ndperson singular refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچىڭىز (achi'ngiz) | ئاچىلىرىڭىز (achiliri'ngiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىڭىزنىڭ (achi'ngizning) | ئاچىلىرىڭىزنىڭ (achiliri'ngizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىڭىزنى (achi'ngizni) | ئاچىلىرىڭىزنى (achiliri'ngizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىڭىزغا (achi'ngizgha) | ئاچىلىرىڭىزغا (achiliri'ngizgha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىڭىزدا (achi'ngizda) | ئاچىلىرىڭىزدا (achiliri'ngizda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىڭىزدىن (achi'ngizdin) | ئاچىلىرىڭىزدىن (achiliri'ngizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىڭىزدىكى (achi'ngizdiki) | ئاچىلىرىڭىزدىكى (achiliri'ngizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىڭىزغىچە (achi'ngizghiche) | ئاچىلىرىڭىزغىچە (achiliri'ngizghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىڭىزدەك (achi'ngizdek) | ئاچىلىرىڭىزدەك (achiliri'ngizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىڭىزچىلىك (achi'ngizchilik) or ئاچىڭىزچە (achi'ngizche) | ئاچىلىرىڭىزچىلىك (achiliri'ngizchilik) or ئاچىلىرىڭىزچە (achiliri'ngizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىڭىزنىڭكى (achi'ngizningki) | ئاچىلىرىڭىزنىڭكى (achiliri'ngizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2ndperson plural refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچىڭىزلار (achi'ngizlar) | ئاچىلىرىڭىزلار (achiliri'ngizlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىڭىزلارنىڭ (achi'ngizlarning) | ئاچىلىرىڭىزلارنىڭ (achiliri'ngizlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىڭىزلارنى (achi'ngizlarni) | ئاچىلىرىڭىزلارنى (achiliri'ngizlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىڭىزلارغا (achi'ngizlargha) | ئاچىلىرىڭىزلارغا (achiliri'ngizlargha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىڭىزلاردا (achi'ngizlarda) | ئاچىلىرىڭىزلاردا (achiliri'ngizlarda) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىڭىزلاردىن (achi'ngizlardin) | ئاچىلىرىڭىزلاردىن (achiliri'ngizlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىڭىزلاردىكى (achi'ngizlardiki) | ئاچىلىرىڭىزلاردىكى (achiliri'ngizlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىڭىزلارغىچە (achi'ngizlarghiche) | ئاچىلىرىڭىزلارغىچە (achiliri'ngizlarghiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىڭىزلاردەك (achi'ngizlardek) | ئاچىلىرىڭىزلاردەك (achiliri'ngizlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىڭىزلارچىلىك (achi'ngizlarchilik) or ئاچىڭىزلارچە (achi'ngizlarche) | ئاچىلىرىڭىزلارچىلىك (achiliri'ngizlarchilik) or ئاچىلىرىڭىزلارچە (achiliri'ngizlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىڭىزلارنىڭكى (achi'ngizlarningki) | ئاچىلىرىڭىزلارنىڭكى (achiliri'ngizlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2ndperson singular & plural respectful (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچىلىرى (achiliri) | ئاچىلىرى (achiliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىلىرىنىڭ (achilirining) | ئاچىلىرىنىڭ (achilirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىلىرىنى (achilirini) | ئاچىلىرىنى (achilirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىلىرىغا (achilirigha) | ئاچىلىرىغا (achilirigha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىلىرىدا (achilirida) | ئاچىلىرىدا (achilirida) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىلىرىدىن (achiliridin) | ئاچىلىرىدىن (achiliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىلىرىدىكى (achiliridiki) | ئاچىلىرىدىكى (achiliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىلىرىغىچە (achilirighiche) | ئاچىلىرىغىچە (achilirighiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىلىرىدەك (achiliridek) | ئاچىلىرىدەك (achiliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىلىرىچىلىك (achilirichilik) or ئاچىلىرىچە (achiliriche) | ئاچىلىرىچىلىك (achilirichilik) or ئاچىلىرىچە (achiliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىلىرىنىڭكى (achiliriningki) | ئاچىلىرىنىڭكى (achiliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3rd person (his, her, its, their) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| nominative | ئاچىسى (achisi) | ئاچىلىرى (achiliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| genitive | ئاچىسىنىڭ (achisining) | ئاچىلىرىنىڭ (achilirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| accusative | ئاچىسىنى (achisini) | ئاچىلىرىنى (achilirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| dative | ئاچىسىغا (achisigha) | ئاچىلىرىغا (achilirigha) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative | ئاچىسىدا (achisida) | ئاچىلىرىدا (achilirida) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ablative | ئاچىسىدىن (achisidin) | ئاچىلىرىدىن (achiliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| locative-qualitative | ئاچىسىدىكى (achisidiki) | ئاچىلىرىدىكى (achiliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| limitative | ئاچىسىغىچە (achisighiche) | ئاچىلىرىغىچە (achilirighiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| similitude | ئاچىسىدەك (achisidek) | ئاچىلىرىدەك (achiliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| equivalence | ئاچىسىچىلىك (achisichilik) or ئاچىسىچە (achisiche) | ئاچىلىرىچىلىك (achilirichilik) or ئاچىلىرىچە (achiliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| representative | ئاچىسىنىڭكى (achisiningki) | ئاچىلىرىنىڭكى (achiliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.