تراشیدن
Persian
Etymology
From Middle Persian [script needed] (tʾšytn /tāšīdan/, “to cut, cleave”), with intrusive -r- from contamination with خراشیدن (xarâšidan, “to scratch”), from Proto-Iranian *tā́šti (“to cut”), from Proto-Indo-Iranian *tā́ćšti, from Proto-Indo-European *tetḱ- (“to create; to cut”). Cognate with Sanskrit ताष्टि (tāṣṭi, “to cut; to carve”), Russian теса́ть (tesátʹ, “to cut; to hew”), Latin texō (“to pleat; to weave”), Ancient Greek τέχνη (tékhnē, “art, craft”).[1]
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): [ta.ɾɑː.ʃiː.ðan]
- (Dari, formal) IPA(key): [t̪ʰä.ɾɑː.ʃiː.d̪än]
- (Kabuli) IPA(key): [t̪ʰä.ɾɑː.ʃiː.d̪än]
- (Hazaragi) IPA(key): [t̪ʰä.ɾɔː.ʃi.d̪än]
- (Iran, formal) IPA(key): [t̪ʰæ.ɹɒː.ʃiː.d̪æn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [t̪ʰä.ɾɔ.ʃi.d̪än]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | tarāšīḏan |
| Dari reading? | tarāšīdan |
| Iranian reading? | tarâšidan |
| Tajik reading? | tarošidan |
Conjugation
| infinitive | تراشیدن (tarâšidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | تراش (tarâš) | ||||||
| past | تراشید (tarâšid) | |||||||
| participle | present | تراشنده (tarâšandé) | ||||||
| past | تراشیده (tarâšidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | تراشم (tarâšam) |
تراشی (tarâši) |
تراشد (tarâšad) |
تراشیم (tarâšim) |
تراشید (tarâšid) |
تراشند (tarâšand) | |
| present (imperfect) | می‌تراشم (mí-tarâšam) |
می‌تراشی (mí-tarâši) |
می‌تراشد (mí-tarâšad) |
می‌تراشیم (mí-tarâšim) |
می‌تراشید (mí-tarâšid) |
می‌تراشند (mí-tarâšand) | ||
| present progressive | دارم می‌تراشم (dấram mí-tarâšam) |
داری می‌تراشی (dấri mí-tarâši) |
دارد می‌تراشد (dấrad mí-tarâšad) |
داریم می‌تراشیم (dấrim mí-tarâšim) |
دارید می‌تراشید (dấrid mí-tarâšid) |
دارند می‌تراشند (dấrand mí-tarâšand) | ||
| present perfect | تراشیده‌ام (tarâšidé-am) |
تراشیده‌ای (tarâšidé-i) |
تراشیده است (tarâšidé ast) |
تراشیده‌ایم (tarâšidé-im) |
تراشیده‌اید (tarâšidé-id) |
تراشیده‌اند (tarâšidé-and) | ||
| past | تراشیدم (tarâšidam) |
تراشیدی (tarâšidi) |
تراشید (tarâšid) |
تراشیدیم (tarâšidim) |
تراشیدید (tarâšidid) |
تراشیدند (tarâšidand) | ||
| past (imperfect) | می‌تراشیدم (mí-tarâšidam) |
می‌تراشیدی (mí-tarâšidi) |
می‌تراشید (mí-tarâšid) |
می‌تراشیدیم (mí-tarâšidim) |
می‌تراشیدید (mí-tarâšidid) |
می‌تراشیدند (mí-tarâšidand) | ||
| past progressive | داشتم می‌تراشیدم (dấštam mí-tarâšidam) |
داشتی می‌تراشیدی (dấšti mí-tarâšidi) |
داشت می‌تراشید (dâšt mí-tarâšid) |
داشتیم می‌تراشیدیم (dấštim mí-tarâšidim) |
داشتید می‌تراشیدید (dấštid mí-tarâšidid) |
داشتند می‌تراشیدند (dấštand mí-tarâšidand) | ||
| pluperfect | تراشیده بودم (tarâšidé búdam) |
تراشیده بودی (tarâšidé búdi) |
تراشیده بود (tarâšidé bud) |
تراشیده بودیم (tarâšidé búdim) |
تراشیده بودید (tarâšidé búdid) |
تراشیده بودند (tarâšidé búdand) | ||
| future | خواهم تراشید (xâhám tarâšid) |
خواهی تراشید (xâhí tarâšid) |
خواهد تراشید (xâhád tarâšid) |
خواهیم تراشید (xâhím tarâšid) |
خواهید تراشید (xâhíd tarâšid) |
خواهند تراشید (xâhánd tarâšid) | ||
| subjunctive | present | بتراشم (bétarâšam) |
بتراشی (bétarâši) |
بتراشد (bétarâšad) |
بتراشیم (bétarâšim) |
بتراشید (bétarâšid) |
بتراشند (bétarâšand) | |
| past | تراشیده باشم (tarâšidé bấšam) |
تراشیده باشی (tarâšidé bấši) |
تراشیده باشد (tarâšidé bấšad) |
تراشیده باشیم (tarâšidé bấšim) |
تراشیده باشید (tarâšidé bấšid) |
تراشیده باشند (tarâšidé bấšand) | ||
| imperative | بتراش (bétarâš) |
بتراشید (bétarâšid) |
||||||
| infinitive | تراشیدن (tarâšidán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | تراش (tarâš) | ||||||
| past | تراشید (tarâšid) | |||||||
| participle | present | تراشنده (tarâšandé) | ||||||
| past | تراشیده (tarâšidé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | تراشم (tarâšam) |
تراشی (tarâši) |
تراشه (tarâše) |
تراشیم (tarâšim) |
تراشین (tarâšin) |
تراشن (tarâšan) | |
| present (imperfect) | می‌تراشم (mí-tarâšam) |
می‌تراشی (mí-tarâši) |
می‌تراشه (mí-tarâše) |
می‌تراشیم (mí-tarâšim) |
می‌تراشین (mí-tarâšin) |
می‌تراشن (mí-tarâšan) | ||
| present progressive | دارم می‌تراشم (dấram mí-tarâšam) |
داری می‌تراشی (dấri mí-tarâši) |
داره می‌تراشه (dấre mí-tarâše) |
داریم می‌تراشیم (dấrim mí-tarâšim) |
دارین می‌تراشین (dấrin mí-tarâšin) |
دارن می‌تراشن (dấran mí-tarâšan) | ||
| present perfect | تراشیده‌ام (tarâšidám) |
تراشیده‌ای (tarâšidí) |
تراشیده (tarâšidé) |
تراشیده‌ایم (tarâšidím) |
تراشیده‌این (tarâšidín) |
تراشیده‌ان (tarâšidán) | ||
| past | تراشیدم (tarâšidam) |
تراشیدی (tarâšidi) |
تراشید (tarâšid) |
تراشیدیم (tarâšidim) |
تراشیدین (tarâšidin) |
تراشیدن (tarâšidan) | ||
| past (imperfect) | می‌تراشیدم (mí-tarâšidam) |
می‌تراشیدی (mí-tarâšidi) |
می‌تراشید (mí-tarâšid) |
می‌تراشیدیم (mí-tarâšidim) |
می‌تراشیدین (mí-tarâšidin) |
می‌تراشیدن (mí-tarâšidan) | ||
| past progressive | داشتم می‌تراشیدم (dấštam mí-tarâšidam) |
داشتی می‌تراشیدی (dấšti mí-tarâšidi) |
داشت می‌تراشید (dấšt mí-tarâšid) |
داشتیم می‌تراشیدیم (dấštim mí-tarâšidim) |
داشتین می‌تراشیدین (dấštin mí-tarâšidin) |
داشتن می‌تراشیدن (dấštan mí-tarâšidan) | ||
| pluperfect | تراشیده بودم (tarâšidé búdam) |
تراشیده بودی (tarâšidé búdi) |
تراشیده بود (tarâšidé bud) |
تراشیده بودیم (tarâšidé búdim) |
تراشیده بودین (tarâšidé búdin) |
تراشیده بودن (tarâšidé búdan) | ||
| subjunctive | present | بتراشم (bétarâšam) |
بتراشی (bétarâši) |
بتراشه (bétarâše) |
بتراشیم (bétarâšim) |
بتراشین (bétarâšin) |
بتراشن (bétarâšan) | |
| past | تراشیده باشم (tarâšidé bấšam) |
تراشیده باشی (tarâšidé bấši) |
تراشیده باشه (tarâšidé bấše) |
تراشیده باشیم (tarâšidé bấšim) |
تراشیده باشین (tarâšidé bấšin) |
تراشیده باشن (tarâšidé bấšan) | ||
| imperative | بتراش (bétarâš) |
بتراشین (bétarâšin) |
||||||
Descendants
- ⇒ Gujarati: તરાશવું (tarāśvũ)
- ⇒ Hindustani:
- Hindi: तराशना (tarāśnā)
- Urdu: تراشنا (tarāśnā)
- ⇒ Punjabi:
- Gurmukhi script: ਤਰਾਸ਼ਣਾ (tarāśṇā)
- Shahmukhi script: تَراشنا (tarāśnā)
References
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 385
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.