चर्नु

Nepali

Pronunciation

IPA^(key): [t͡sʌrnu]

Phonetic Devanagari: चर्नु

Verb

चर्नु • (carnu) (intransitive)

to graze, feed on growing grass

Conjugation

Conjugation of चर्नु [t͡sʌrnu]

Information
Stem			चर्- [t͡sʌr-]
Conjugation type			1^st conjugation: consonant-ending stem, regular.
Derivatives
A-stem (Causative/Denominative)			चराउनु [t͡sʌɾäu̯nu]
Non-finite forms
Infinitives			चर्नु [t͡sʌrnu] चर्न‍ [t͡sʌrnʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		चरेर [t͡sʌɾeɾʌ] चरी [t͡sʌɾi] चरीकन‍ [t͡sʌɾikʌnʌ]	नचरेर‍ [nʌ ͜ t͡sʌɾerʌ] नचरी [nʌ ͜ t͡sʌɾi] नचरीकन‍ [nʌ ͜ t͡sʌɾikʌnʌ]
	1^st Perfect	m. sing.	चरेको [t͡sʌɾeko]	नचरेको [nʌ ͜ t͡sʌɾeko]
		f. sing.	चरेकी [t͡sʌɾeki]	नचरेकी [nʌ ͜ t͡sʌɾeki]
		pl.	चरेका [t͡sʌɾekä]	नचरेका [nʌ ͜ t͡sʌɾekä]
		high-resp.	चर्नुभएको [t͡sʌrnu ͜ bʱʌeko]	नचर्नुभएको [nʌ ͜ t͡sʌrnu ͜ bʱʌeko]
	2^nd Perfect	normal	चरे [t͡sʌɾe]	नचरे [nʌ ͜ t͡sʌɾe]
	2^nd Perfect	high-resp.	चर्नुभए [t͡sʌrnu ͜ bʱʌe]	नचर्नुभए [nʌ ͜ t͡sʌrnu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	चर्दा [t͡sʌrd̪ä] चर्दै [t͡sʌrd̪ʌi̯] चर्दो [t͡sʌrd̪o]	नचर्दा [nʌ ͜ t͡sʌrd̪ä] नचर्दै [nʌ ͜ t͡sʌrd̪ʌi̯] नचर्दो [nʌ ͜ t͡sʌrd̪o]
	Imperfect	high-resp.	चर्नुहुँदा [t͡sʌrnuɦũd̪ä] चर्नुहुँदै [t͡sʌrnuɦũd̪ʌi̯] चर्नुहुँदो [t͡sʌrnuɦũd̪o]	नचर्नुहुँदा [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦũd̪ä] नचर्नुहुँदै [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦũd̪ʌi̯] नचर्नुहुँदो [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	चर्ने [t͡sʌrne]	नचर्ने [nʌ ͜ t͡sʌrne]
	Infinitival	high-resp.	चर्नुहुने [t͡sʌrnuɦune]	नचर्नुहुने [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦune]
	Absolutive		चरि [t͡sʌɾi]

Finite forms of चर्नु [t͡sʌrnu]
Person			1^st				2^nd				3^rd				2^nd & 3^rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
Pronoun			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
Present		+	चर्छु [t͡sʌrt͡sʰu]		चर्छौं [t͡sʌrt͡sʰʌ̃ũ̯]		चर्छस् [t͡sʌrt͡sʰʌs]	चर्छेस् [t͡sʌrt͡sʰes]	चर्छौ [t͡sʌrt͡sʰʌu̯]	चर्छ्यौ [t͡sʌrt͡sʰeu̯]	चर्छ [t͡sʌrt͡sʰʌʌ]	चर्छे [t͡sʌrt͡sʰe]	चर्छन् [t͡sʌrt͡sʰʌn]	चर्छिन् [t͡sʌrt͡sʰin]	चर्नुहुन्छ [t͡sʌrnuɦunt͡sʰʌ]
Present		–	चर्दिनँ [t͡sʌrd̪inʌ̃]		चर्दैनौं [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		चर्दैनस् [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌs]	चर्दिनेस् [t͡sʌrd̪ines]	चर्दैनौ [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌu̯]	चर्दिनौ [t͡sʌrd̪inʌu̯]	चर्दैन [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌ]	चर्दिने [t͡sʌrd̪ine]	चर्दैनन् [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌn]	चर्दिनन् [t͡sʌrd̪inʌn]	चर्नुहुँदैन [t͡sʌrnuɦũd̪ʌi̯nʌ]
Past	Simple	+	चरें [t͡sʌɾẽ]		चर्यौं [t͡sʌrẽũ̯]		चरिस् [t͡sʌɾis]		चर्यौ [t͡sʌreu̯]		चर्यो [t͡sʌrjo]	चरी [t͡sʌɾi]	चरे [t͡sʌɾe]	चरिन् [t͡sʌɾin]	चर्नुभयो [t͡sʌrnu ͜ bʱʌjo]
	Simple	–	चरिनँ [t͡sʌɾinʌ̃]		चरेनौं [t͡sʌɾenʌ̃ũ̯]		चरेनस् [t͡sʌɾenʌs]	चरिनेस् [t͡sʌɾines]	चरेनौ [t͡sʌɾenʌu̯]		चरेन [t͡sʌɾenʌ]	चरिने [t͡sʌɾine]	चरेनन् [t͡sʌɾenʌn]	चरिनन् [t͡sʌɾinʌn]	चर्नुभएन [t͡sʌrnu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	चर्थें [t͡sʌrt̪ʰẽ]		चर्थ्यौं [t͡sʌrt̪ʰẽũ̯]		चर्थिस् [t͡sʌrt̪ʰis]		चर्थ्यौ [t͡sʌrt̪ʰeu̯]		चर्थ्यो [t͡sʌrt̪ʰjo]	चर्थी [t͡sʌrt̪ʰi]	चर्थे [t͡sʌrt̪ʰe]	चर्थिन् [t͡sʌrt̪ʰin]	चर्नुहुन्थ्यो [t͡sʌrnuɦun̪t̪ʰjo]
	Habitual	–	चर्दिनथें [t͡sʌrd̪inʌt̪ʰẽ]		चर्दैनथ्यौं [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		चर्दैनथिस् [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	चर्दिनथिस् [t͡sʌrd̪inʌt̪ʰis]	चर्दैनथ्यौ [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	चर्दिनथ्यौ [t͡sʌrd̪inʌt̪ʰeu̯]	चर्दैनथ्यो [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	चर्दैनथी [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	चर्दैनथे [t͡sʌrd̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	चर्दिनथिन् [t͡sʌrd̪inʌt̪ʰin]	चर्नुहुँदैनथ्यो [t͡sʌrnuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	चरेछु [t͡sʌɾet͡sʰu]	चरिछु [t͡sʌɾit͡sʰu]	चरेछौं [t͡sʌɾet͡sʰʌ̃ũ̯]		चरेछस् [t͡sʌɾet͡sʰʌs]	चरिछेस् [t͡sʌɾit͡sʰes]	चरेछौ [t͡sʌɾet͡sʰʌu̯]		चरेछ [t͡sʌɾet͡sʰʌ]	चरिछे [t͡sʌɾit͡sʰe]	चरेछन् [t͡sʌɾet͡sʰʌn]	चरिछिन् [t͡sʌɾit͡sʰin]	चर्नुभएछ [t͡sʌrnu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
	Unknown	–	चरेनछु [t͡sʌɾenʌt͡sʰu]	चरिनछु [t͡sʌɾinʌt͡sʰu]	चरेनछौं [t͡sʌɾenʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		चरेनछस् [t͡sʌɾenʌt͡sʰʌs]	चरिनछेस् [t͡sʌɾinʌt͡sʰes]	चरेनछौ [t͡sʌɾenʌt͡sʰʌu̯]		चरेनछ [t͡sʌɾenʌt͡sʰʌ]	चरिनछे [t͡sʌɾinʌt͡sʰe]	चरेनछन् [t͡sʌɾenʌt͡sʰʌn]	चरिनछिन् [t͡sʌɾinʌt͡sʰin]	चर्नुभएनछ [t͡sʌrnu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	चर्नेछु [t͡sʌrnet͡sʰu]		चर्नेछौं [t͡sʌrnet͡sʰʌ̃ũ̯]		चर्नेछस् [t͡sʌrnet͡sʰʌs]	चर्नेछेस् [t͡sʌrnet͡sʰes]	चर्नेछौ [t͡sʌrnet͡sʰʌu̯]	चर्नेछ्यौ [t͡sʌrnet͡sʰeu̯]	चर्नेछ [t͡sʌrnet͡sʰʌ]	चर्नेछे [t͡sʌrnet͡sʰe]	चर्नेछन् [t͡sʌrnet͡sʰʌn]	चर्नेछिन् [t͡sʌrnet͡sʰin]	चर्नुहुनेछ [t͡sʌrnuɦunet͡sʰʌ]
	Definite	–	चर्नेछैनँ [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌ̃]		चर्नेछैनौं [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		चर्नेछैनस् [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌs]	चर्नेछैनेस् [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nes]	चर्नेछैनौ [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌu̯]		चर्नेछैन [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌ]		चर्नेछैनन् [t͡sʌrnet͡sʰʌi̯nʌn]		चर्नुहुनेछैन [t͡sʌrnuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	चरुँला [t͡sʌɾũlä]	चरुँली [t͡sʌɾũli]	चरौंला [t͡sʌɾʌ̃ũ̯lä]		चर्लास् [t͡sʌrläs]	चर्लिस् [t͡sʌrlis]	चरौला, चर्लाउ [t͡sʌɾʌu̯lä, t͡sʌrläu̯]	चरौली, चर्लेउ [t͡sʌɾʌu̯li, t͡sʌrleu̯]	चर्ला [t͡sʌrlä]	चर्ली [t͡sʌrli]	चर्लान्, चर्नन् [t͡sʌrlän, t͡sʌrnʌn]	चर्लिन्, चर्निन् [t͡sʌrlin, t͡sʌrnin]	चर्नुहोला [t͡sʌrnuɦolä]
		–	चरोइनँ [t͡sʌɾoi̯nʌ̃]		चरोइनौं [t͡sʌɾoi̯nʌ̃ũ̯]		चरोइनस् [t͡sʌɾoi̯nʌs]		चरोइनौ [t͡sʌɾoi̯nʌu̯]		चरोइन [t͡sʌɾoi̯nʌ]		चरोइनन् [t͡sʌɾoi̯nʌn]		चर्नुहोओइन [t͡sʌrnuɦooi̯nʌ]
		–	नचरुँला [nʌ ͜ t͡sʌɾũlä]	नचरुँली [nʌ ͜ t͡sʌɾũli]	नचरौंला [nʌ ͜ t͡sʌɾʌ̃ũ̯lä]		नचर्लास् [nʌ ͜ t͡sʌrläs]	नचर्लिस् [nʌ ͜ t͡sʌrlis]	नचरौला, नचर्लाउ [nʌ ͜ t͡sʌɾʌu̯lä, nʌ ͜ t͡sʌrläu̯]	नचरौली, नचर्लेउ [nʌ ͜ t͡sʌɾʌu̯li, nʌ ͜ t͡sʌrleu̯]	नचर्ला [nʌ ͜ t͡sʌrlä]	नचर्ली [nʌ ͜ t͡sʌrli]	नचर्लान्, नचर्नन् [nʌ ͜ t͡sʌrlän, nʌ ͜ t͡sʌrnʌn]	नचर्लिन्, नचर्निन् [nʌ ͜ t͡sʌrlin, nʌ ͜ t͡sʌrnin]	नचर्नुहोला [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦolä]
Injunctive		+	चरूँ [t͡sʌɾũ]		चरौं, चरूँ [t͡sʌɾʌ̃ũ̯, t͡sʌɾũ]		चर्, चरेस्, चरे [t͡sʌr, t͡sʌɾes, t͡sʌɾe]		चर, चरे [t͡sʌɾʌ, t͡sʌɾe]		चरोस् [t͡sʌɾos]		चरून् [t͡sʌɾun]		चर्नुहोओस् [t͡sʌrnuɦoos]
Injunctive		–	नचरूँ [nʌ ͜ t͡sʌɾũ]		नचरौं, नचरूँ [nʌ ͜ t͡sʌɾʌ̃ũ̯, nʌ ͜ t͡sʌɾũ]		नचर्, नचरेस्, नचरे [nʌ ͜ t͡sʌr, nʌ ͜ t͡sʌɾes, nʌ ͜ t͡sʌɾe]		नचर, नचरे [nʌ ͜ t͡sʌɾʌ, nʌ ͜ t͡sʌɾe]		नचरोस् [nʌ ͜ t͡sʌɾos]		नचरून् [nʌ ͜ t͡sʌɾun]		नचर्नुहोओस् [nʌ ͜ t͡sʌrnuɦoos]
Imperative		+	—		—		चर् [t͡sʌr]		चर [t͡sʌɾʌ]		—		—		चर्नुहोस्, चर्नोस् [t͡sʌrnuɦos, t͡sʌrnos]
Imperative		–	—		—		नचर् [nʌ ͜ t͡sʌr]		नचर [nʌ ͜ t͡sʌɾʌ]		—		—		नचर्नुहोस्, नचर्नोस् [nʌt͡sʌrnuɦos, nʌt͡sʌrnos]

References

“चर्नु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (nepālī br̥hat śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary]‎, Kathmandu: Nepal Academy, 2018
Schmidt, Ruth L. (1993) “चर्नु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.